انواع شبکه های کامپیوتر: پنج نوع شبکه اصلی کامپیوتر
شبکه بهعنوان مجموعهای از دو یا چند سیستم کامپیوتری که به یکدیگر متصل شدهاند تعریف میشود. انواع مختلفی از شبکههای کامپیوتری وجود دارد که متداولترین آنها، پنج نوع شبکه ناحیهای زیر است:
- شبکه محلی (Local Area Network – LAN)
- شبکه گسترده (Wide Area Network – WAN)
- شبکه محلی بیسیم (Wireless Local Area Network – WLAN)
- شبکه شهری (Metropolitan Area Network – MAN)
- شبکه پردیس (Campus Area Network – CAN
شبکه محلی LAN (Local Area Network)
شبکه محلی (LAN)، مجموعهای از کامپیوترها و دستگاههای مرتبط است که یک خط ارتباطی مشترک یا اتصال بیسیم به سرور را به اشتراک میگذارند. معمولا یک LAN شامل کامپیوترها و تجهیزات جانبی است که در یک محدوده جغرافیایی مشخص، مانند یک دفتر یا موسسه تجاری، به سرور متصل هستند. شبکه های محلی میتوانند تا شعاع یک کیلومتر را پوشش دهند.
شبکه گسترده WAN (Wide Area Network)
شبکه گسترده (WAN)، شبکهای است که در یک محدوده جغرافیایی وسیع و بدون محدودیت مکانی فعالیت میکند. یک WAN، شبکههای کوچکتر مانند LANها و MANها را به یکدیگر متصل میکند و این امکان را فراهم میسازد تا کامپیوترها و کاربران در یک مکان بتوانند با کامپیوترها و کاربران در مکانهای دیگر ارتباط برقرار کنند. پیادهسازی WAN میتواند از طریق سیستمهای انتقال عمومی یا شبکههای خصوصی انجام شود.
شبکه محلی بیسیم WLAN (Wireless Local Area Network)
شبکه محلی بیسیم (WLAN)، یک شبکه کامپیوتری بیسیم است که دو یا چند دستگاه را از طریق ارتباط بیسیم در یک محدوده مشخص، مانند خانه، مدرسه، آزمایشگاه کامپیوتر یا ساختمان اداری، به هم متصل میکند. این شبکه به کاربران اجازه میدهد تا در محدوده تحت پوشش حرکت کنند و همچنان به شبکه متصل بمانند. همچنین، از طریق یک دروازه (gateway)، WLAN میتواند اتصال به اینترنت گستردهتر را فراهم کند. بیشتر WLANهای مدرن بر اساس استانداردهای IEEE 802.11 ساخته شده و با نام تجاری Wi-Fi شناخته میشوند.
شبکه شهری MAN (Metropolitan Area Network)
شبکه شهری (MAN) شبکهای است که کاربران را به منابع کامپیوتری در یک منطقه جغرافیایی متصل میکند؛ این منطقه بزرگتر از پوشش یک شبکه محلی (LAN) حتی در اندازه بزرگ است، اما کوچکتر از محدوده یک شبکه گسترده (WAN) محسوب میشود. این اصطلاح برای توصیف اتصال شبکههای موجود در یک شهر به شبکهای بزرگتر به کار میرود که ممکن است اتصال موثری به شبکه گسترده نیز فراهم کند. همچنین، شبکه شهری به معنای اتصال چندین شبکه محلی از طریق خطوط اصلی (backbone) است. گاهی این نوع شبکه بهعنوان شبکه پردیس (Campus Network) نیز شناخته میشود.
شبکه پردیس CAN (Campus Area Network)
شبکه پردیس (CAN) شبکهای است که از اتصال چندین شبکه محلی (LAN) در یک محدوده جغرافیایی محدود تشکیل شده است. تجهیزات شبکه مانند سوییچها و روترها و رسانههای انتقال مانند فیبر نوری یا کابلها بهطور کامل در مالکیت پردیس قرار دارند؛ نمونههایی از این شبکهها شامل شرکتها، دانشگاهها یا سازمانهای دولتی میشود.

علاوه بر این پنج نوع، انواع دیگری از شبکهها نیز وجود دارند:
شبکه ذخیرهسازی یا شبکه سیستم ناحیهای SAN (Storage Area Network or System Area Network)
شبکه ذخیرهسازی (SAN)، یک شبکه اختصاصی با سرعت بالا است که دستگاههای ذخیرهسازی مشترک را به چندین سرور متصل میکند و وابسته به LAN یا WAN نیست. این شبکه منابع ذخیرهسازی را از شبکه اصلی جدا کرده و آنها را در یک شبکه با عملکرد قوی قرار میدهد. دسترسی به SAN به گونهای است که میتوان همانند دسترسی به یک درایو متصل به سرور از آن استفاده کرد. انواع شبکههای ذخیرهسازی شامل SANهای همگرا (converged)، مجازی (virtual) و یکپارچه (unified) میشوند.
شبکه سیستم ناحیهای (System Area Network) به شبکهای نسبتا محلی اطلاق میشود که برای فراهم کردن اتصال با سرعت بالا در محیطهایی مانند ارتباط سرور به سرور (cluster environments)، شبکههای ذخیرهسازی (که آنها نیز SAN نامیده میشوند) و برنامههای پردازنده به پردازنده طراحی شده است. کامپیوترهای متصل به یک SAN به عنوان یک سیستم واحد با سرعت بسیار بالا عمل میکنند.
شبکه شخصی PAN (Personal Area Network)
کوچکترین و ابتداییترین نوع شبکه، شبکه شخصی (PAN) است که شامل یک مودم بیسیم، یک یا دو کامپیوتر، تلفنها، چاپگرها، تبلتها و سایر دستگاهها میشود. این شبکه معمولا برای استفاده یک فرد در داخل یک ساختمان طراحی شده است. شبکه شخصی بیشتر در دفاتر کوچک یا منازل دیده میشوند و توسط یک فرد یا سازمان از طریق یک دستگاه مدیریت میگردند.
شبکه محلی نوری غیرفعال POLAN (Passive Optical Local Area Network)
بهعنوان جایگزینی برای LANهای اترنت سنتی مبتنی بر سوییچ، فناوری POLAN میتواند در کابلکشی ساختاریافته ادغام شود تا نگرانیها درباره پشتیبانی از پروتکلهای اترنت سنتی و برنامههای شبکه مانند PoE (قدرت بر روی اترنت) برطرف گردد. POLAN با معماری LAN نقطه به چندنقطه (point-to-multipoint)، از تقسیمکنندههای نوری برای تقسیم یک سیگنال از یک رشته فیبر نوری به چندین سیگنال استفاده میکند تا به کاربران و دستگاهها سرویسدهی کند.
شبکه سرمایه گذاری خصوصی EPN (Enterprise Private Network)
این نوع شبکهها توسط کسبوکارها ساخته شده و مالکیت آنها به خود آنها تعلق دارد؛ هدف اصلی این شبکهها، فراهم کردن اتصال امن بین مکانهای مختلف برای اشتراکگذاری منابع کامپیوتری است.
شبکه خصوصی مجازی VPN (Virtual Private Network)
شبکه خصوصی مجازی (VPN) شبکه خصوصی را بر روی یک شبکه عمومی گسترش میدهد و به کاربران این امکان را میدهد تا دادهها را در شبکههای مشترک یا عمومی ارسال و دریافت کنند. گویی دستگاههای آنها مستقیما به شبکه خصوصی متصل شدهاند. برنامههایی که از طریق VPN اجرا میشوند، میتوانند از امکانات، امنیت و مدیریت شبکه خصوصی بهرهمند شوند.
منابع :


