مرحله ۴: تأیید پیکربندی VLAN

برای اطمینان از صحت پیکربندی‌های انجام شده، از دستورات زیر استفاده کنید:

بررسی خلاصه پیکربندی VLAN‌ها:

Switch# show vlan brief

بررسی وضعیت پورت‌های ترانک:

Switch# show interfaces trunk

مسیریابی بین VLAN در سوئیچ‌های سیسکو چیست؟

VLAN‌ها در لایه ۲ عمل می‌کنند و به طور پیش‌فرض، دستگاه‌های موجود در VLAN‌های مختلف نمی‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. برای حل این مشکل، از قابلیت مسیریابی بین VLAN استفاده می‌شود که با استفاده از یک روتر یا سوئیچ لایه ۳، ترافیک را در لایه ۳ مسیریابی کرده و ارتباط بین VLAN‌های مختلف را ممکن می‌سازد.

به طور معمول، هر VLAN دارای یک زیرشبکه IP منحصربه‌فرد است و دستگاه لایه ۳، مسئولیت مسیریابی ترافیک بین این زیرشبکه‌های مختلف را بر عهده دارد.

روش‌های پیاده‌سازی مسیریابی بین VLAN

روش Router-on-a-Stick

در این روش، تنها از یک رابط فیزیکی روی روتر استفاده می‌شود که به صورت یک پورت ترانک پیکربندی می‌شود. سپس برای هر VLAN، یک زیررابط بر روی این رابط فیزیکی ایجاد می‌شود تا امکان مسیریابی بین VLAN‌ها فراهم گردد.

مزایا:

• مقرون‌به‌صرفه برای شبکه‌های کوچک

معایب:

• نقطه شکست واحد دارد

• مقیاس‌پذیری محدود

• امکان ایجاد گلوگاه عملکردی

توپولوژی نمونه:
یک سوئیچ لایه ۲ که از طریق یک پورت ترانک و با استفاده از زیررابط‌ها به یک روتر متصل شده است.

مزایا:

• عملکرد بالا

• قابلیت مقیاس‌پذیری

• کاهش تاخیر (Latency)

معایب:

• هزینه اولیه بالاتر در مقایسه با سوئیچ لایه ۲

روش اول: پیکربندی Router-on-a-Stick

مراحل پیکربندی روی سوئیچ لایه ۲:

Switch(config)# interface GigabitEthernet0/24
Switch(config-if)# switchport mode trunk
Switch(config-if)# exit

مراحل پیکربندی روی روتر:

Router(config)# interface GigabitEthernet0/0
Router(config-if)# no shutdown
Router(config-if)# exit

Router(config)# interface GigabitEthernet0/0.10
Router(config-subif)# encapsulation dot1Q 10
Router(config-subif)# ip address 192.168.10.1 255.255.255.0
Router(config-subif)# exit

Router(config)# interface GigabitEthernet0/0.20
Router(config-subif)# encapsulation dot1Q 20
Router(config-subif)# ip address 192.168.20.1 255.255.255.0
Router(config-subif)# exit

روش دوم: پیکربندی سوئیچ لایه ۳ با استفاده از رابط‌های مجازی (SVI)

فعال‌سازی مسیریابی IP:

Switch(config)# ip routing

ایجاد رابط‌های مجازی (SVI) برای هر VLAN:

Switch(config)# interface Vlan10
Switch(config-if)# ip address 192.168.10.1 255.255.255.0
Switch(config-if)# no shutdown
Switch(config-if)# exit

Switch(config)# interface Vlan20
Switch(config-if)# ip address 192.168.20.1 255.255.255.0
Switch(config-if)# no shutdown
Switch(config-if)# exit

ذخیره‌سازی پیکربندی:

Switch# write memory
— یا —
Switch# copy running-config startup-config

روش‌های تأیید پیکربندی VLAN و مسیریابی بین VLAN

بررسی وضعیت اینترفیس‌ها:

Switch# show ip interface brief

این دستور لیست خلاصه‌ای از تمام اینترفیس‌ها و وضعیت IP آن‌ها را نشان می‌دهد.

بررسی جدول مسیریابی:

Switch# show ip route

این دستور جدول مسیریابی را نمایش می‌دهد که باید شامل مسیرهای مربوط به VLAN‌های مختلف باشد.

سوال ۱: معایب هر روش چیست؟

• روش قدیمی مسیریابی: محدود به رابط‌های فیزیکی روتر – فاقد قابلیت مقیاس‌پذیری
• Router-on-a-Stick: نقطه شکست واحد، احتمال تراکم ترافیک، محدود به حدود ۵۰ VLAN
• مسیریابی با سوئیچ لایه ۳: هزینه اولیه سخت‌افزاری بالاتر، اما ارزش کلی بهتر از نظر مقیاس‌پذیری و عملکرد

سوال ۲: دو وظیفه اصلی یک سوئیچ سیسکو چیست؟
یک سوئیچ سیسکو عملیات یادگیری آدرس MAC و انتقال داده در لایه ۲ را انجام داده و همزمان، امکان تقسیم‌بندی VLAN را فراهم می‌کند.

سوال ۳: چگونه پیکربندی‌ها را در سوئیچ سیسکو ذخیره کنم؟
از دستورات write memory یا copy running-config startup-config برای ذخیره پیکربندی‌ها استفاده کنید.

سوال ۴: آیا یک سوئیچ می‌تواند مسیریابی بین VLAN را انجام دهد؟
بله. سوئیچ‌هایی موسوم به سوئیچ‌های لایه ۳ یا سوئیچ‌های چندلایه قادر به انجام مسیریابی بین VLAN هستند. این سوئیچ‌ها در هر دو لایه ۲ و ۳ عمل کرده و از رابط‌های مجازی سوئیچ (SVI) استفاده می‌کنند. این رابط‌های منطقی لایه ۳ روی سوئیچ پیکربندی شده و به عنوان دروازه پیش‌فرض برای VLAN مربوطه عمل می‌کنند. برای فعال‌سازی این قابلیت، مسیریابی IP باید به صورت سراسری روی سوئیچ فعال شود، و VLAN مربوطه باید فعال بوده و حداقل یک پورت access یا trunk در حالت forwarding داشته باشد؛ در غیر این صورت SVI در حالت down نمایش داده می‌شود.